Zboża stanowią spory procent naszej diety. Wciąż wielu z nas sądzi, że musimy zjadać ich dużo i często stanowią podstawę tego, co jemy. Tymczasem coraz częściej odchodzi się od zachęcania do jedzenia zbóż, które rzekomo wszyscy powinniśmy jeść.
Nowa piramida żywieniowa i zboża
Jeszcze przed rokiem 2016 tak zwana piramida żywieniowa zalecała, aby zboża stanowiły podstawę naszego żywienia. W ciągu wielu lat takich zaleceń zauważono w końcu, że model ten nie jest w żadnym pożytecznym rozwiązaniem. Spożycie pieczywa jest wysokie, tak samo jak choroby związane z jego spożyciem. Między innymi cukrzyca, otyłość. Wszystko dlatego, że zboża to po prostu węglowodany, które w nadmiernej ilości powodują takie zaburzenia. Mimo wszystko głęboko zakorzenione mamy, iż chleb jest królem naszych stołów i powinien być codziennie zjadany. Wielu z nas ma opory nawet przed wyrzuceniem starego chleba z powodu czegoś w rodzaju szacunku do niego. Chleb nie jest jedynie pożywieniem ale również otoczony bywa kultem religijnym. I chociaż nowa piramida żywieniowa zaleca, aby to warzywa i owoce były postawą diety, a zboża były ewentualnie jej skromnym uzupełnieniem, to w świadomości ludzi nic się nie zmieniło i dalej spożycie zbóż stoi na wysokim poziomie.
Wszyscy powinni jeść zboża?
Okazuje się, że zboża wcale nie są podstawą żywienia, a na pewno nie wszystkich. Zjadanie zbóż dla niektórych kończy się lekką nadwagą, a dla innych nie tylko nadwagą, ale również nawet zaburzeniami metabolicznymi. Wiele problemów wynika z tego, że wszystkie zboża są wrzucone do jednego worka, zatem często opychamy się ciastami, ciastkami, słodkimi bułkami, w przekonaniu, że jest to zdrowa przekąska! Wielu producentów żywności bazuje na niewiedzy i ignoracji ludzi i promuje produkty, które mimo iż wydają się zdrowe, bo na bazie zbóż, wcale takie nie są. Koronnym dowodem są na przykład płatki śniadaniowe dla dzieci i dorosłych, przekąski na przykład w formie batonów ze zbożami (w rzeczywistości stanowią one co najwyżej posypkę), kanapek z chrupkiego chleba i wiele innych produktów, które nie mają nic wspólnego ze zdrowiem, a jedynie tuczą. Obrońcy zbóż powiedzą, że to najlepsze źródło węglowodanów, które rzeczywiście w nadmiarze szkodzą, ale są bardzo ważne w codziennej diecie. Ponadto są bogate w niezbędny dla zdrowia błonnik. Jednak istnieje o wiele więcej pożytecznych pokarmów, będących źródłami zarówno zdrowych węglowodanów, jak i błonnika, należą o nich na przykład kasze. Można nimi całkowicie zastąpić zboża w diecie i nie odczuć z tego powodu żadnych konsekwencji. Wręcz przeciwnie, często zdrowie poprawia się. Brzuch staje się bardziej płaski a dieta zostaje wzbogacona w większą ilość witamin i mikroelementów. Próżno szukać ich w przetworzonym białym pieczywie lub innych produktach zbożowych.
Mit zbóż pełnoziarnistych
Co więcej mit tego, że trzeba spożywać zboża nie dotyczy tylko białej, przetworzonej mąki, ale każdej! Nawet produkty tak zwane pełnoziarniste nie są wcale tak dobre dla nas jak nam się to mówi. Pomijając już fakt, że na współczesnym rynku próżno szukać prawdziwego razowego pieczywa. Najlepsze pieczywo posiada około osiemdziesiąt procent mąki razowej, reszta to mąka pszenna biała. Co więcej producenci pieczywa często okłamują konsumentów, dodając do zwykłego białego chleba barwników spożywczych, tak, aby udawało pieczywo razowe. Ponadto istnieje wiele innych chwytów reklamowych mających za zadanie zachęcić do zakupu. Na przykład twierdzenie, że chleb został upieczony w piecu opalanym drewnem ma stworzyć wrażenie, że jest naturalny. Tymczasem został upieczony na miejscu w sklepie z ciasta przywiezionego z innego miejsca. Oprócz tego zwraca się uwagę na to, że każde pieczywo, niezależnie czy jasne czy ciemne zwiększa zakwaszenie organizmu, a przyczyną tego są fityny, zawarte głównie w pieczywie pełnoziarnistym. Myli się również ten, kto sądzi, że jedzenie ciemnego pieczywa go odchudzi. Nie ma ono wcale mniej kalorii niż pieczywo białe. Zamienienie pieczywa białego na ciemne nic nie zmieni, jedyną radą jest ograniczenie w ogóle spożycia zbóż. Nie zlikwiduje to również problemu wzdętego brzucha. Zboża pełnoziarniste są trudniejsze w trawieniu, przez co powodują powiększenie objętości jelit, podczas gdy zwykły chleb biały znacznie łatwiej się trawi. Zdrowe chleby możemy piec samodzielnie w domu, jednak nie zaleca się ich jeść zbyt dużo, bo powodują właśnie niestrawność i wzdęcia. Powstają na zakwasie, co jest dosyć trudne do osiągnięcia i wymaga czasu. Nie jest jednak niemożliwie, i kto nie może rozstać się ze smakiem chleba, w ten sposób może od czasu do czasu zapewnić sobie dostęp do zdrowszego pieczywa.
Rzekoma wyższość nad warzywami
Jednym z argumentów osób, które zajadają się zbożami jest twierdzenie, że są zdrowsze od warzyw i owoców. Te ostatnie są przecież pryskane by zwalczyć insekty i nawożone sztucznymi nawozami. To prawda, ale tak samo przecież hoduje się zboża. Ponadto ponieważ w dużej mierze stanowią podstawę wyżywienia, to właśnie one są w pierwszej kolejności modyfikowane genetycznie. Przykładem jest niesławna kukurydza.